Blog Layout
Adem in, adem uit
sep. 10, 2020
Een verslavend hulpmiddel
Wat er ook in je leven gebeurt en hoe je je ook voelt, er is een hulpmiddel dat altijd tot je beschikking staat: je adem. Door je bewust te zijn van je ademhaling, door dieper in
te ademen en door voller uit
te ademen, verander je direct hoe je je voelt.
In deze tijd van Corona is ademen misschien iets geworden dat je eng vindt, zeker in gezelschap, en benauwend, zeker met een mondkapje. Zoek dan een ruimte op waar je alleen kunt zijn, liefst in de natuur. Maar ook achter je bureau vanuit huis kun je steeds je momenten van rust pakken. Even de hectiek, de spanning en de stress loslaten, door bewust te ademen. En in een overvolle trein met mondkapje? Probeer eens uit wat het effect is van het vertragen van je ademhaling.
Vaak heb je niet door hoezeer je geleefd wordt of dat je onrustig bent. Je merkt niet dat je amper ademhaalt. Of je er nu wel of niet bewust van bent, je adem heeft altijd effect op je. Een oppervlakkige ademhaling zorgt ervoor dat je je opgejaagd voelt. Een diepere ademhaling maakt rustiger.
Er zijn talloze ademoefeningen waarmee je kunt experimenteren, met bijvoorbeeld een verschillend aantal tellen voor inademen, uitademen en de rustmomenten tussen het ademen in, of door te variëren tussen neus- en mondademhaling.
Bij het inademen neemt de ruimte in je longen, middenrif en buik toe, bij het uitademen neemt dit weer af.
Je kunt je adem bestuderen of sturen. Voel maar eens het verschil tussen die snelle, oppervlakkige ademhaling en een langzame, diepere ademhaling. Je kunt ook je adem in de vorm van aandacht richten op een bepaald lichaamsdeel, je pijnlijke onderrug bijvoorbeeld. Adem daar maar eens in gedachten naar toe of doorheen. Wat voor effect merk je?
In mijn opleiding Lichaamsgerichte Coaching merk ik steeds meer hoeveel effect adem heeft. Door bewust naar plekken in mijn lichaam te ademen die pijnlijk zijn, geef ik de emoties die in mijn lichaam opgesloten zitten aandacht. Al is het slechts een klein krampje in mijn hartstreek of een ongemakkelijk gevoel in mijn buik. De aandacht die ik geef met mijn adem zorgt voor ruimte. De pijn mag er zijn, het is een signaal van mijn lichaam op iets dat gebeurd is. Door er met aandacht en mijn adem naartoe te gaan, zorg ik ervoor dat oude pijn eindelijk verwerkt kan worden.
Bovendien is de hoeveelheid ruimte en stevigheid die ik ervaar als ik goed door mijn hele lijf dooradem ongekend. Ik raak er steeds meer bedreven in. Gedurende de dag ben ik me steeds vaker bewust van kleine irritaties of ongemakken. Deze geef ik direct aandacht door rustig te ademen en na te gaan wat er aan de hand is. Zo stapel ik stress niet op door maar als een kip zonder kop door te draven, maar ben ik elke dag bezig mezelf gezond te houden. Al is het soms slechts een paar seconden, het is bijzonder helend en verslavend. Een verslaving die ik iedereen aan kan raden!
Adem in waar je blij van wordt, bijvoorbeeld de gedachte aan vrijheid en ruimte. Adem uit wat je los wilt laten, bijvoorbeeld spanning, stress of negatieve gedachten, laat los! Op gepaste afstand.
De afgelopen maanden heb ik de basis- en vervolgopleiding EMDR gevolgd en inmiddels ben ik begonnen met het toepassen hiervan op cliënten. Wat een fantastische methode! De spanningen die bepaalde traumatische ervaringen automatisch met zich meebrachten, verdwijnen soms al binnen minder dan een half uur! Cliënten kijken me verbijsterd aan als ze moeten constateren dat de spanning die ze eerst nog een acht gaven op een schaal van 10 een paar minuten later verdwenen is. 'Ik voel het niet meer!' Een client liet na afloop zijn tranen lopen en verzuchtte dat dit blije tranen waren. Hij had al zolang met een beladen herinnering gezeten en ineens was de spanning weg. Ook het installeren van hulpbronnen, het via een EMDR methode benadrukken van positieve eigenschappen en ervaringen, heb ik nu al een aantal maal toegepast om het zelfvertrouwen van cliënten in bepaalde situaties te vergroten. Ook die resultaten zijn tot nu toe veelbelovend. EMDR, oftewel Eye Movement Desensitization Reprocessing is een therapievorm waarbij de emotionele lading bij een heftige herinnering vermindert. Het meest bekend is het van de vingerbewegingen die je met je ogen moet volgen. Er zijn echter ook andere methoden zoals de butterfly hug, het tikken op je knieën of het werken met geluiden. EMDR is een beproefde methode voor de behandeling van PTSS (Post Traumatisch Stress Syndroom). Het wordt alom erkend en door vele psychologen toegepast. Toch is het nog een raadsel waarom het werkt. Het vermoeden is dat het te maken heeft met het werkgeheugen dat extra belast wordt door de afleidende vingerbewegingen (of andere stimuli). Ook de bilaterale stimulatie wordt genoemd als mogelijk oorzaak. Zowel je linker- als rechterhersenhelft wordt betrokken als je je ogen een aantal malen, op aangeven van de therapeut, van uiterst links naar uiterst rechts beweegt en weer terug. EMDR wordt dan vergeleken met de REM slaap waarin je ogen ook heen en weer gaan en je vermoedelijk de ervaringen van overdag verwerkt. Wat het ook is, het is geweldig om te ervaren hoe blij mijn cliënten ermee zijn. Ik ga hier mee door!
Een van de mooiste oefeningen in mijn praktijk is die waarin ik een client begeleid met aandacht naar binnen te gaan en te benoemen wat die voelt. Dat wat opgeslagen ligt in het lichaam, mag gezien worden, wil gezien worden, wil erkend worden. Door te benoemen wat je voelt aan lichaamssensaties kan er heling ontstaan. Eugene Gendlin noemde deze lichaamssensaties felt sense. Gendlin is de grondlegger van focussing, de techniek voor het luisteren naar (de wijsheid van) je lichaam. Hij ontdekte dat de felt sense de variabele was die er het meest voor zorgde dat een therapie succesvol was. Zo'n lichaamssensatie kan de kleinste trilling of hapering zijn. Door hier met je aandacht en adembeweging naartoe te gaan, kunnen blokkades opgelost worden. Deze kleine sensaties kunnen ook als richtingsaanwijzer dienen voor je leven. Ze geven aan wat goed voor je voelt en wat niet. Emoties komen en gaan. In het beroemde gedicht van Rumi (1207-1273) zijn in de herberg alle emoties welkom. Ook de zogeheten negatieve emoties hebben je iets te brengen en mogen doorleefd worden. Volgens Jill Bolte Taylor, neurowetenschapper, zijn emoties chemisch gezien na 90 seconden weer uit ons lichaam verdwenen. Emoties die niet erkend worden, blijven echter vastzitten. Als je niet mag huilen, zitten de tranen nog in je. Als je niet boos mag zijn, zit de woede nog in je. Door deze emoties alsnog te doorvoelen, de pijn aan te kijken, kunnen ze verdwijnen en word je geheeld. Het geven van woorden aan de kleinste sensaties kan leiden tot 'rare' gesprekken. Zo kunnen cliënten het hebben over een kleerhanger in hun schouders, kauwgom in hun vezels, een stoeptegel op het hart. Dit is symboliek voor het gevoel dat iemand mogelijk al tijden heeft, maar waar nooit aandacht voor was. Wat vaak gebeurt, is dat dit gevoel verandert, zachter wordt of verdwijnt. Zo kan een grote, zwarte en zware kei in je borstkast lichter van kleur worden, een zachtere structuur krijgen, van temperatuur veranderen, verschuiven van plek en kleiner worden. Zo kunnen er ineens tranen over je wangen stromen waarvan je niet wist dat je ze in je had. Je lichaam kan gaan trillen, koud worden of juist heel warm, terwijl het alsnog verwerkt wat vastzat. Het resultaat van dit proces van interoceptie, het naar binnen gaan met je aandacht, het benoemen van de felt sense, is steevast een rustiger gevoel en meer verbondenheid met jezelf. Mocht je interesse hebben, ik begeleid je graag bij een reis naar je binnenwereld. Bekijk ook even dit filmpje van Peter Levine over felt sense .