Blog Layout
Eén dag lachen
Mariëlle Boersen • mei 07, 2017
Vandaag, zondag 7 mei, is het zover! Sinds 1998 wordt op de eerste zondag van mei de Internationale Dag van de Lach gevierd. Deze dag worden in meer dan 65 landen lachmanifestaties georganiseerd om aandacht te vragen voor vrede en het belang van de lach voor vriendschap en verbroedering.
Lachen is belangrijk voor je lichaam, je geest en voor de samenwerking. Als je lacht, produceren je hersenen endorfine. Deze neurotransmitter vermindert pijnklachten en geeft een prettig gevoel. Ook zorgt lachen ervoor dat je contacten met andere mensen beter verlopen. We glimlachen niet voor niets beleefd naar elkaar. Lachen heeft een functie, namelijk aangeven dat de ander van jou niets te vrezen heeft. Het geeft aan dat je goede bedoelingen hebt. Een beleefde lach is dan wel de minste vorm ervan. Je kunt je voorstellen wat het effect is van een echte, volle lach. Herinner je je nog hoe je vroeger slap van de lach kon zijn. Dat was nooit met iemand die je niet mocht en als dat per ongeluk toch zo was, dan mocht je die persoon vanaf dat moment wel. Heb je eenmaal met iemand gelachen, dan schept dat een band.
Bij de workshops theatersport die ik geef, wordt altijd waanzinnig veel gelachen. Laatst schoot er ook weer een deelnemer in een lachstuip waar ze nauwelijks uitkwam. Iets dat voor de meesten toch jaren geleden is. Aan het eind van de workshop hangen in de meeste gevallen deelnemers over de stoelen van het lachen.
Nu kan lachen ook een vorm van zenuwen zijn. Bij een andere (meer serieuze) training gaf een deelneemster achteraf ook aan dat ze zo hard had gelachen uit faalangst, ze was bang voor deelname aan een rollenspel. Zo'n lach kan op zo'n moment bevrijdend zijn, het zorgt er in ieder geval voor dat ik als trainer/trainingsacteur even niet met je kan oefenen. Een mooie ontsnapping, maar een gemiste leerkans.
De meeste deelnemers lachen echter van pure verwondering, schik (niet schrik) en blijdschap. Ze ontdekken onverwacht leuke kanten aan zichzelf en aan de ander. Als je je creativiteit namelijk laat stromen, als je jezelf toestaat om je kritische stem achterwege te laten, als je het serieuze (vaak dagelijkse) masker een keer laat zakken, dan ontstaan de mooiste dingen. Humor ligt om het hoekje te wachten tot je het ontdekt.
Laten we ons niet beperken tot één dag in het jaar. 'Een dag niet gelachen, is een dag niet geleefd' gaat misschien wat ver, maar ik ben er erg voor om vaker te lachen. Het relativeert, lucht op, verbindt, geeft je een goed gevoel, etc. Wat let je nog?
De afgelopen maanden heb ik de basis- en vervolgopleiding EMDR gevolgd en inmiddels ben ik begonnen met het toepassen hiervan op cliënten. Wat een fantastische methode! De spanningen die bepaalde traumatische ervaringen automatisch met zich meebrachten, verdwijnen soms al binnen minder dan een half uur! Cliënten kijken me verbijsterd aan als ze moeten constateren dat de spanning die ze eerst nog een acht gaven op een schaal van 10 een paar minuten later verdwenen is. 'Ik voel het niet meer!' Een client liet na afloop zijn tranen lopen en verzuchtte dat dit blije tranen waren. Hij had al zolang met een beladen herinnering gezeten en ineens was de spanning weg. Ook het installeren van hulpbronnen, het via een EMDR methode benadrukken van positieve eigenschappen en ervaringen, heb ik nu al een aantal maal toegepast om het zelfvertrouwen van cliënten in bepaalde situaties te vergroten. Ook die resultaten zijn tot nu toe veelbelovend. EMDR, oftewel Eye Movement Desensitization Reprocessing is een therapievorm waarbij de emotionele lading bij een heftige herinnering vermindert. Het meest bekend is het van de vingerbewegingen die je met je ogen moet volgen. Er zijn echter ook andere methoden zoals de butterfly hug, het tikken op je knieën of het werken met geluiden. EMDR is een beproefde methode voor de behandeling van PTSS (Post Traumatisch Stress Syndroom). Het wordt alom erkend en door vele psychologen toegepast. Toch is het nog een raadsel waarom het werkt. Het vermoeden is dat het te maken heeft met het werkgeheugen dat extra belast wordt door de afleidende vingerbewegingen (of andere stimuli). Ook de bilaterale stimulatie wordt genoemd als mogelijk oorzaak. Zowel je linker- als rechterhersenhelft wordt betrokken als je je ogen een aantal malen, op aangeven van de therapeut, van uiterst links naar uiterst rechts beweegt en weer terug. EMDR wordt dan vergeleken met de REM slaap waarin je ogen ook heen en weer gaan en je vermoedelijk de ervaringen van overdag verwerkt. Wat het ook is, het is geweldig om te ervaren hoe blij mijn cliënten ermee zijn. Ik ga hier mee door!
Een van de mooiste oefeningen in mijn praktijk is die waarin ik een client begeleid met aandacht naar binnen te gaan en te benoemen wat die voelt. Dat wat opgeslagen ligt in het lichaam, mag gezien worden, wil gezien worden, wil erkend worden. Door te benoemen wat je voelt aan lichaamssensaties kan er heling ontstaan. Eugene Gendlin noemde deze lichaamssensaties felt sense. Gendlin is de grondlegger van focussing, de techniek voor het luisteren naar (de wijsheid van) je lichaam. Hij ontdekte dat de felt sense de variabele was die er het meest voor zorgde dat een therapie succesvol was. Zo'n lichaamssensatie kan de kleinste trilling of hapering zijn. Door hier met je aandacht en adembeweging naartoe te gaan, kunnen blokkades opgelost worden. Deze kleine sensaties kunnen ook als richtingsaanwijzer dienen voor je leven. Ze geven aan wat goed voor je voelt en wat niet. Emoties komen en gaan. In het beroemde gedicht van Rumi (1207-1273) zijn in de herberg alle emoties welkom. Ook de zogeheten negatieve emoties hebben je iets te brengen en mogen doorleefd worden. Volgens Jill Bolte Taylor, neurowetenschapper, zijn emoties chemisch gezien na 90 seconden weer uit ons lichaam verdwenen. Emoties die niet erkend worden, blijven echter vastzitten. Als je niet mag huilen, zitten de tranen nog in je. Als je niet boos mag zijn, zit de woede nog in je. Door deze emoties alsnog te doorvoelen, de pijn aan te kijken, kunnen ze verdwijnen en word je geheeld. Het geven van woorden aan de kleinste sensaties kan leiden tot 'rare' gesprekken. Zo kunnen cliënten het hebben over een kleerhanger in hun schouders, kauwgom in hun vezels, een stoeptegel op het hart. Dit is symboliek voor het gevoel dat iemand mogelijk al tijden heeft, maar waar nooit aandacht voor was. Wat vaak gebeurt, is dat dit gevoel verandert, zachter wordt of verdwijnt. Zo kan een grote, zwarte en zware kei in je borstkast lichter van kleur worden, een zachtere structuur krijgen, van temperatuur veranderen, verschuiven van plek en kleiner worden. Zo kunnen er ineens tranen over je wangen stromen waarvan je niet wist dat je ze in je had. Je lichaam kan gaan trillen, koud worden of juist heel warm, terwijl het alsnog verwerkt wat vastzat. Het resultaat van dit proces van interoceptie, het naar binnen gaan met je aandacht, het benoemen van de felt sense, is steevast een rustiger gevoel en meer verbondenheid met jezelf. Mocht je interesse hebben, ik begeleid je graag bij een reis naar je binnenwereld. Bekijk ook even dit filmpje van Peter Levine over felt sense .